Hem bira seçerken hem de bira muhabbetlerinde, lager ve ale diye iki ayrı kategoriden bahsedildiğini duymuşuzdur. Hele ki uluslararası bir ortamdaysak, ale’i İngilizler’in bira için kullandıkları alternatif bir kelime gibi düşünmemiz gayet olası. Ancak lager ve ale, iki büyük bira kategorisi ve aralarında hatrı sayılır miktarda fark var. Lager ve ale farkına detaylıca girmeden şunu söyleyebiliriz; iş mayada ve fermantasyonda bitiyor.
Lager ve Ale Farkı
Temel düzeyde, bir bira ya lager ya ale’dir. Bu iki kategori de, kullanılan maya ve biranın fermantasyon süreci ile ilgili. Bir karşılaştırmaya girmeden önce, bu iki kategorinin tanımlarına ayrı ayrı bir bakalım.
Ale Nedir?
Ale biraların fermantasyonu sırasında, maya fermantasyon tankının üstünde toplanır ve fermantasyon genellikle 15-22 derecelerde gerçekleşir. Ale biralarda, genel olarak, mayadan gelen meyvemsi veya baharatımsı notaları daha belirgin bir şekilde hissedebiliriz.
Lager Nedir?
Şu anda dünyadaki bira tüketiminin çoğunu lagerler oluşturuyor. (Belki “Bira gibi bira” dediğiniz, belki “Normal bira” diye seslendiğiniz o kitle biraları birer lager.) Ancak, lager biraların ale biralara göre epey yeni olduğunu söylemek mümkün. Çünkü lager maceramız, mayanın keşfi ve soğutmaya dair imkanlarımızın artmasıyla başlıyor.
Lager biralar, yaklaşık 7-13 derecelerde, yani ale biralara göre daha soğuk bir fermantasyondan geçerler. Bu sırada, maya fermantasyon tankının üstünde değil dibinde toplanır ve bir alt fermantasyon gerçekleşir. Elbette, düşük sıcaklıklar sebebiyle bu fermantasyon çok daha yavaş gerçekleşecektir.
Lager mayalar daha yavaş ancak daha temiz bir fermantasyon sunarlar, ve nihai üründeki maya karakteri bir ale’e göre çok daha geridedir. Daha sek ve daha gevrek biralar ortaya çıkardıkları da söylenebilir.
Lager ve Ale Farkı Nedir?
- Lager biralar alt fermantasyon, ale biralar üst fermantasyon ürünüdür.
- Lager biralar daha soğuk sıcaklıklarda fermante olurken, ale mayalar nispeten daha yüksek sıcaklıkları tercih ederler.
- Ale biralarda maya karakteri daha belirgindir. Maya kaynaklı meyvemsi ve baharatsı sonuçlar olağandır. Lager biralar ise maya karakteri bakımından daha temiz bir bardak sunarlar.
- Ale biralar genel olarak daha dolgun profiller sergilerken, lager biralar daha gevrek bir deneyim sunarlar.
- Bu farkları deneyimlemek için iyi bir yol, konvansiyonel bir lager ile şerbetçiotu egemenliğinde olmayan bir blonde veya amber ale’i yan yana tatmak olabilir.
En başta söylediğim gibi, iş mayada ve fermantasyonda bitiyor. Ancak, lager ve ale çok temel bir ayrım. Bu ana kategorilerin altında daha onlarca türün var olduğunu unutmadan bira yolculuğumuza tam gaz devam etmek lazım. Hatta mesela, bir ale olan IPA biraları öğrenmeye hemen başlayabiliriz.

Yazar: BERK FİDAN