Belçika’da bir birahanede bir Belçika birası istediniz. Bira güzel bardağında servis edildi. Bardağa dokundunuz. Olmaz bir şey var sanki. İlk yudumu aldığınızda anladınız ki bira alıştığınız soğuklukta değil. Tamam sıcak değil ama buz gibi de değil. Aman sakın garsonu çağırıp itiraz etmeyin. Belçika’da ve İngiltere’de ale biralar bizim alıştığımız bira soğukluğundan daha sıcak ikram edilir. Bunun haklı bir nedeni var tabi. Bu biralar çok aromatik olduğundan lager biralara göre biraz daha sıcak ikram edilir ki soğuk aromaları kapatmasın. Her tür içecek ve yiyecek soğutuldukça daha az aroma yayar. Bu nedenden dolayı kokusu bol biralar daha az soğutulur ki güzel kokuları algılanabilsin. Bu soğukluk aralığı 6 ila 8 derece Celcius’tur. Tabi unutmamak lazım ki buz dolapları genelde 4 derece Celcius olarak ayarlanır. Bu durumda birayı kısa bir süre dolabın dışında tutup daha sonra bardağa aktardığınızda bira kendiliğinden 6 ila 8 derece Celcius’a gelecektir.
Tarihsel olarak baktığımızda da soğutucunun keşfinden önce biralar mahzenlerde korunur ve mahzen soğukluğunda yani 8 ila 10 derece soğuklukta servis edilirdi. Ale maya her ortamda bira yapabildiğinden ale biralar yaz kış üretilirdi. Ancak lager mayadan biralar sadece soğuk ortamda mayalanabildiğinden lager biralar soğuk kış mevsiminde üretilir, yazın ise üretilemezdi. Kış geldiğinde havaların soğuması ile bira üreticileri Ekim bayramı yani Octoberfest adı altında bir kutlama düzenler, serin ortamda yaptıkları biraları kocaman çadırlar altında müşterilerine ikram ederlerdi. Bu gelenek bugün halen devam etmekte. Ne zaman ki sanayi devrimi oldu, kompresör ve soğutucu icat edildi, biralar artık dolaplarda 4 derecede soğutulur oldu. Bira üreticileri de yaz aylarında bira üretim tanklarını soğutup lager bira yapabilmeye başladılar. Artık Octoberfest’in anlamı sadece bir bira festivali oluşunda.
Lager biralar kışın üretilip kışın içildiklerinden 4 ila 6 derece soğuklukta içilirler. Gerçi lager biralar ale biralar kadar kokulu olmadığından biraların çok soğutulması birada koku kaybına neden olmaz. Aynı zamanda lager biralar ale biralara göre daha kolay içimli olduklarından daha soğuk servis edilmeleri içim kolaylıklarını arttırır. Biraların şerbetçiotundan gelen bitter tadı da lager biralarda genelde ale biralara göre daha baskın olduğundan, lager birayı çokça soğutmak bitter tadı da aşağı çeker ve biranın içimini kolaylaştırır.
Bir diğer önemli konu da bir biranın kaç defa soğutulduğudur. Aman dikkat, bira bir kere soğutulur. Bira birkaç defa soğutulup ısıtılırsa birada önemli miktarda tat kaybı olur. Bu nedenle stokladığınız biraları 10 ila 12 derecelik serin bir ortamda tutun. İçeceğiniz birayı buz dolabında soğutun ve sonrasında için. Sakın tekrar ısıtıp tekrar soğutmayın.
Günün sonunda demek ki tüm biralar buzzzz gibi içilmiyor. Lagerleri daha soğuk, ale biraları ise biraz daha sıcak içmekte fayda var. Fakat keyif sizin. Nasıl tercih ediyorsanız öyle için. Yeter ki biranızın köpüğü bol olsun.
Yazar: OĞUL TÜRKKAN