Bira Köpüğü! Yıllarımız ondan kaçarak geçti. Servis esnasında bira bardağını eğdik, eğdik, iyice eğdik, ki müthiş köpüksüz bir bira elde edelim. Bunu ustalık bildik.
Bu yanlıştan dönmenin vakti geldi de geçiyor bile. Köpüksüz biralarını yudumlayan old-school ustalar gazdan şişedursun, gelin biz bira köpüğünün aslında neden iyi ve önemli bir şey olduğuna bakalım.
Bira Köpüğü Nedir?
Bir sıvı içerisinde durmaktan çok da haz etmeyen proteinler, halihazırda yüzeye doğru yükselmekte olan karbondioksit baloncuklarına tutunup yüzeye çıkarlar. Yüzeyde bir araya gelip bu baloncukları kaplayan proteincikler, bir köpük katmanı oluşturur.
Bira köpüğünü, yumurta beyazlarını çırparak yaptığımız bezeye benzetebiliriz. O da bir protein köpüğüdür.
Bira Köpüğü Neden Önemlidir?
Bira gaz doludur. Kendisini bir bardağa döktüğümüzde, fazla gaz havaya karışır ve köpük oluşur. Bu gazı yutmak mı istersiniz yoksa havaya karıştırarak elimine etmek mi? (Ben yardımcı olayım, fazladan gaz yutmak istemezsiniz.) İncecik köpüklü sakin bir döküşü tercih etmemeniz için pratik sebeplerden biri bu.
Bu ipucu, bira köpüğüyle ilgili en popüler söylemlerden biri oldu. Çünkü biradan daha çok zevk almak ve bira deneyimimizi iyileştirmekten ziyade, şişmeden daha çok bira içebilmek daha çekici geliyor. Ancak işin bir de nitelik boyutu var:
Bira köpüğü, biranın üstünde yalıtıcı bir katman olmakla birlikte, bira deneyimimizi de geliştirir. Birayla ilk temasımız daha kremamsı bir dokuyla olmakla kalmaz, her burnumuzu yaklaştırdığımızda pıtır pıtır patlayan baloncuklar biradaki aromaları burnumuza taşır. Görsel tarafta ise, uygun miktarda köpüklü bir bira, bize çok daha çekici bir görüntü sunar.
Servis Sırasında Bira Köpüğünü Ne Etkiler?
Temiz bardaklar: Bardakta kalan deterjan ve türevleri, köpük oluşumunu engelleyebilir. Bu sebeple bira servis etmeden önce bardağı şöyle bir sudan geçirmek daha iyidir. (Bardağınızda kalan şeyin kir değil, deterjan olabileceğini varsaydığımız bir senaryo. Barda önümüze biri köpüklü biri iyice köpüksüz iki bardak geldiyse, köpüksüz gelen bardağın çok iyi temizlenmediğini düşünebiliriz.)
Köpüğe yönelik tasarlanmış bardaklar: Baloncuklar, bardaktaki bir kusuru bulup oradan yükselmeyi severler. Bazı bardakların dibinde, çok ince çizilmiş logolar veya şekiller görebiliriz. Bu izler bilinçli olarak bardağın iç kısmında bırakıldığında, hem baloncukların muntazam şekilde tek bir merkezden yükseldiği hem de köpüğün daha stabil davranabileceği bir biramız olur.
Yağlı yiyecekler ve ruj türevleri: Az önce bira köpüğünü, yumurta beyazlarıyla yaptığımız bir bezeye benzetmiştik. Peki bezenin en büyük düşmanı nedir? Karışıma düşen bir damlacık yumurta sarısı, yani yağ…
Protein köpüklerinin en çok bozulduğu şey yağdır. Dudaklarınızdan kadehe geçen yağ, ve ruj gibi maddeler, köpük oluşumunu negatif yönde etkiler.
Alkol oranı: Biradaki alkol oranı arttıkça, köpük oluşumunun zayıfladığını görebiliriz. Hatta Dünyanın En Yüksek Alkollü Biraları yazımızı okuduysanız, oradaki en alkollü biraların doğrudan gazsız ve köpüksüz olduğunu görebilirsiniz.
Sıcaklık: Gazlar, soğuk sıvılarda daha iyi çözünürler. Daha yüksek sıcaklıklarda servis edilen biralarda, daha orantısız ve dağınık bir köpük gözlemleyebiliriz.
Nitrojen: Karbondioksit ile gazlanmış biralara aşinayız. Ancak nitrojen ile gazlanmış biralarda (örneğin bazı stout biralar) daha dolgun ve kremamsı bir köpük ile karşı karşıya kalabiliriz.
Bira köpüğünden kaçılmaz. Bardağın üstünde bir iki parmak köpük oluşturacak şekilde nispeten daha sert döküşler tercih etmek, bira tüketimimizi çok daha keyifli bir hale getirir.
Yazar: BERK FİDAN
