Çavdar, her ne kadar pahalı ekmekleriyle tanısak da, çok sevdiğimiz saydığımız bir bira hammaddesi. Kendisi “ilave” kategorisindedir, yani tahıl reçetesinin bir kısmında arpa maltının yerine geçer. Biraya türlü türlü nefaset katar. Ülkemizde artık erişebileceğimiz yeni bir çavdar birası ise Rye IPA. Rye IPA nedir?
Çavdar Birası: Rye IPA Nedir?
Rye IPA, tahıl reçetesinde çavdar da bulunan bir IPA’dir. (IPA Nedir? sorusunu şurada cevaplamıştık.) Tipik bir IPA gibi, şerbetçiotu aromalarını ve acılığını ön planda tutar. Şerbetçiotundan gelen meyvemsi, otsu, reçinemsi aromalara; çavdardan gelen hafif bir baharatsılık ve nispeten daha dolgun bir malt karakteri eşlik eder. Mayadan kaynaklanan bir meyvemsilik de hissedilebilir. Bir Rye IPA’in, orta gövdeli ve orta karbonasyonlu olmasını bekleriz.
Günün sonunda Rye IPA, kendini daha baharatlı hissettiren bir IPA gibi düşünülebilir. En öne şerbetçotunu süren klasik IPA’lerden farklı olarak, Rye IPA’ler malt ve maya karakterini daha az geri plana atarlar.
Türkiye’de Rye IPA Nerede Bulunur?
Türkiye’deki ilk Rye IPA örneğini yakın zamanda Efes’in microbrewery tesisi Yenilik Atölyesi üretmeye başladı. Şu anda Efes Yenilik Atölyesi’nden fıçı teslimatı alan sayılı mekanlarda kendisini bulmak mümkün. Şişeli ve Türkiye geneline yayılmış bir dağıtım ise mevcut değil.
Biraya Neden Çavdar Eklenir?
Çavdar birası dediğimizde aklımıza öncelikle Roggenbier ve Sahti bira türleri geliyor. Her ne kadar kendisini biradan sayamasak da, Kvass da çavdarlı içecekler arasında ön planda.
Çavdar ilavesi kullanılmış bir biradan mısır gevreği, fındık gibi yemişler, ve kuru üzüm gibi lezzetler almak mümkündür. Bir de siyah tabelalı ve pahalı gurme markette satılan o vakum ambalajlı ve pahalı kara ekmekleri çağrıştırabilir. (Zira o ekmekler de çavdar ekmeğidir.) Bibersi bir baharat lezzeti hissetmek de olağan olacaktır.
Bir çavdar birası çoğunlukla daha dolgun ve kremamsı bir hisse sahip, daha yüksek gövdeli bir bira olacaktır. Ağızda biraz daha pürüzlü bir doku hissedilebilir.
Geçtiğimiz haftalarda, biraya eklenen çavdar buğday ve şeker gibi “ilaveler” üzerine de konuşmuştuk. O yazıya da buradan ulaşabilirsiniz.
Yazar: BERK FİDAN