Son dönemlerin popüler başlıkları arasına giren mindfulness hareketi Türkçe ifadesiyle ‘farkındalık’ anlamına geliyor. Şimdiki zaman farkındalığı olarak da tanımlanan mindfulness, temelinde odaklanma becerisine dayanan zihinsel bir teknik aslında. Peki mindfulness nedir?
Mindfulness Teknikleri ile Anda Kal
Tekniğin detaylarına geçmeden önce ‘’Mindfulness tekniği nedir?’’ sorusuna birlikte cevap arayalım. Basit bir şekilde bilinçli farkındalık olarak tanımlanan mindfulness, zihnin içerisinde bulunduğu durumu yani anı kabul etmesi anlamına gelir. Bu kabulün bilinçli olarak gerçekleştirildiği teknikte gözlem, farkındalık, kabul ve deneyim aşamaları izlenir. Budist felsefesinden ortaya çıktığı bilinen mindfulness hareketi kesinlikle dini bir yaklaşım değildir.
Günlük yaşam pratiği olarak karşılık bulan özel teknikte ritüeller yoktur. Günün her anında ve her mekanda uygulanabilir. Mindfulness konusunda düşülen en büyük yanılgı, bu hareketi ‘aşırı pozitiflik’ olarak algılamaktır. ‘Mindfulness nedir?’ sorusuna cevap verirken bunun bir olumlama değil bir kabullenme hareketi olduğunu belirtmemiz gerekir. Bu teknikte zihin akışını durdurmak amaçlanmaz. Aksine zihni karmaşık hale getirilen düşünceler tıpkı bir düğüm gibi çözülmeye çalışılır.
Mindful Düşünce ile Egzersiz
Mindfulness egzersizleri teknik uygulamalarında önemli yer tutar. Zaman, mekan ve kişi gibi koşullar seçmeyen mindfulness hareketinde asıl önemli olan mindful düşünceyi kavramaktır. Peki mindful düşünce nedir? Mindful düşünceler zihin trafiği yaratan ve aynı şekilde düzenlenerek zihni rahatlatabilecek düşünceler bütünüdür. Temelinde akıldan geçenleri anlamayı ve kabullenmeyi içerir. Minfulness egzersizleri ise bu sürecin nasıl gerçekleştirileceğine dair ipuçları verir.
Zihin çalışmayı bırakamayan karmaşık bir sistemdir. İçerisinde sayısız fikir barındıran zihin havuzu sürekli akıştadır. İnsan zihni problemleri bulur ve bu problemlere özel çözümler arar. Zihnin doğasında olan bu yapı ortadan kaldırılamaz fakat geliştirilebilir ve eğitilebilir. Tüm bu eğitimlerin en güzel yanı ise herhangi bir donanım gerektirmemesi. Mindfulness için ihtiyacınız olan ilk ve tek şey farkındalık. Peki mindfulness nedir nasıl yapılır?
Mindfulness Teknikleri: Nasıl Yapılır?
Mindfulness teknikleri ile zihin dünyanızı kontrol altına almak için herhangi bir ortam oluşturmanız ya da birtakım materyaller edinmeniz gerekmez. Evinizi toparlarken yürüyüş yaparken ya da yemek pişirirken mindfulness tekniklerini kullanarak farkındalık yaratabilirsiniz. Mindfulness’ta tek kodumuz ana odaklanmak. Başlangıç için uygulayabileceğiniz birkaç basit adım bulunuyor. İlk olarak düz bir zemin üzerine oturarak bağdaş kurun. Arkanızdan herhangi bir destek almadan dik bir pozisyonda durun ve gözlerinizi kapatın.
Kendinizi zihninize teslim ederek derin bir nefes alın. Bunu yaparken odaklanacağınız tek şey nefes almak olmalı. Ciğerlerinizin doluşunu, oksijeni içinize çekişinizi, nefes verişinizi tüm bu adımları hissedin. Oksijenin burun deliklerinizden girip çıkarken bıraktığı yanma hissine odaklanın. Bu dakikadan sonra her şey nefes almakla ve anla ilgili. Zihninize hücum eden düşünceleri yavaş yavaş söndürün. Zaman zaman odağınızı kaybederek düşüncelere teslim olsanız da nefes çalışması yapmaya devam edin. Mindfulness tekniği sayesinde kısa süre içerisinde odak sürenizi artırabilirsiniz.
Bilinçli Farkındalık Sanatı: Mindfulness
‘’Mindfulness nedir?’’ sorusu pek çok kavramı beraberinde getiren bir sistem. Ruh ve zihin sağlığı üzerinde olumlu etkiler bırakan bu teknik, psikolojide ‘bilinçli farkındalık sanatı’ olarak tanımlanır. Kabat-Zinn tarafından ifade edilen bu tanım, tekniğin sanat boyutunu ve yaşamsal tatmin üzerindeki etkilerini de kanıtlar. Depresyon gibi rahatsızlıkların tedavisi için de kullanılan mindfulness tekniği odaklanma artırıcı meditasyon teknikleri ile birlikte kullanılabilir.
Psikolog ya da psikiyatristler tarafından gerçekleştirilen mindfulness programlarında tekniğe dair kısa bir eğitim verilebilir. Bu tarz programlar genellikle 8 hafta boyunca devam eden dersler şeklinde planlanır. Zihin kontrolü ile ilgili olan bu teknik doğrudan ruh sağlığını da etkiler. Bu nedenle eğitimlerin konuda uzman yetkili kişiler tarafından verilmesi oldukça önemlidir. Sağlıklı düşünme yetisine sahip her yaştan birey mindfulness hareketi ile odaklanma çalışmalarına katılabilir.
Mindfulness Beslenme Nedir?
Bu kez odağımızı mutfağa çeviriyoruz. Mindful ya da mindfulness beslenme olarak geçen kavram yukarıda bahsettiğimiz tekniklerin beslenme düzenine yansıması aslında. Bilinçli farkındalık beslenme olarak da tanımlayabileceğimiz sistem kesinlikle bir diyet programı değildir. Kilo vermeyi ya da kilo kontrolü sağlamayı amaçlamaz. Mindful beslenme tıpkı zihinde yapılan farkındalık teknikleri gibi yeme düzeninde yapılan farkındalıkları kapsar. Yediklerinizin niteliği değil yeme şekliniz önemlidir. Yani mindful beslenmede ne değil nasıl sorusuna yanıt aranır.
İlk olarak sahip olunan zararlı yemek alışkanlıklarının tespit edilmesi gerekir. Bu alışkanlıklar üzgünken yemek yeme, bir şeyler izlerken atıştırmalık arama ya da gece uyumadan önce tamamen tok hissetmek isteme gibi bir dizi davranışla ortaya çıkabilir. Yeme düzeninde açığa çıkan zararlı davranışlar aşırı yemeye eğilim gösterebileceği gibi az yeme gibi tersine davranışlarla da ortaya çıkabilir. Her iki durumda da sürece başlamak için bu alışkanlıkların zararlı olduğunu fark etmek gerekir. Çünkü insan, kilo ya da fiziksel görünüş gibi konularda dış dünyaya kıyasla kendi bedenine daha acımasız olma eğilimindedir. Peki mindful beslenme nasıl yapılır?
Mindfulness Hareketi ve Beslenme Düzeni
Mindfulness beslenmeye geçebilmek için küçük bir tarama yaparak başlayabilirsiniz. Yediğiniz son öğünü hatırlamaya çalışın. Tadı nasıldı? Yanında ne tükettiniz? Bu sorulara cevap vermekte zorlanıyorsanız mindful beslenmeden uzak bir bakış açısına sahipsiniz demektir. Bunu düzeltmek için uygulayabileceğiniz birkaç adım bulunuyor. Tüm sistem boyunca tekrar ettiğimiz ‘farkındalık’ ölçütü beslenmede de benzer bir anlama sahip. Mindfulness beden taraması yaparak zihninizin ve bedeninizin ihtiyaçlarına kulak verin. Bu yöntem açlık ve tokluk hislerini ve vücudun verdiği sinyalleri kavramanıza yardımcı olur.
Yemek yedikten ortalama 20 dakika sonra tokluk hissinin beyne gönderildiği bilinir. İşte bu 20 dakikanın farkında olmamak zaman içerisinde aşırı yemek yemenin bir dürtüden alışkanlığa dönüşmesine neden olur. Peki nasıl çözümlenebilir? ‘’Yavaşlamak’’. Zihne istediği süreyi vererek mindful yeme alışkanlıkları kazanabilirsiniz. Çiğneme süresini uzatmak ya da yemek yerken duraksamak gibi çeşitli yöntemler deneyerek zihnin tokluk hissini kavramasına yardımcı olabilirsiniz. Bu sayede yemeği bedeniniz için mi yoksa duygusal açlığınızı kapatmak için mi yediğinizi anlayabilirsiniz.
Mindfulness Ruhun Gıdasıdır…
Mindfull teknikleri ve beslenme düzeni bütünüyle ruhu beslemeye yardımcı olur. Gerçek ihtiyaçların farkına varılması ile başlayan farkındalık süreci kişinin kendisini keşfetmesi ve andan aldığı keyfin artmasıyla sonuçlanır. Ön yargılarından kurtul, kendine güven. Oldurmaya çalışma, kabullen. Sabret ve akışına bırak. İşte mindfulness olabilmek bu kadar basit.
Birlikte ‘’Mindfulness nedir?’’ sorusuna yanıt aradık. Tekniklerine ve beslenme düzenine dair detayları inceledik. Geriye tek bir şey kaldı: Akışı başlatmak ve meditasyon için ilk adımı atmak. Küçük bir mum, yer örtüsü ve çok daha fazlası. Meditasyonlar için ihtiyacınız olabilecek her şey özel tasarım Köpüürt ürünleriyle dolu mağaza bölümünde.